Bugüne kadar katıldığım konferans veya seminerlere konuşmacı olarak katılan CEO veya diğer Üst Düzey Yöneticilere şu benzer sorunun sorulduğuna şahit oldum.“Bu kadar büyük bir organizasyonu yönetiyorsunuz ,tüm bu sorumluluk ve stres sonunda akşam nasıl rahat uyuyabiliyorsunuz?” Verilen cevabın da benzer oluşu beni şaşırtmıştır.“Rahat uyuyorum çünkü bilgi ve tecrübesine inandığım, güvendiğim bir ekibim var.”
Kazanan işletmelerin en belirgin özelliklerinden biri önde güçlü bir lider ve arkasında muhteşem bir uyum içinde çalışan yetkili, etkili bir ekibin var olmasıdır.Koşullar ne olursa olsun.
Lider her işi kendi başına yapamaz.Buna ne zamanı ne de enerjisi yetebilir. Lider işletmenin vizyonunu çizer ve yolu gösterirken ekibin bu vizyonu hayata geçirmesi gerekir.Bu nedenle doğal olarak yapılacak işlerin pek çoğunun delege edilmesi gerekir.
Delegasyon basit bir anlatımla belirli bir görevi gerçekleştirmek üzere yetki ve sorumluluğun yönetici tarafından ekibindeki bir üyeye veya birime aktarılması demektir. Delegasyon yöneticiler için en temel geliştirmesi gereken liderlik özelliklerinden biridir.İyi delege edilmiş işler işletmenin verimliliğini olumlu yönde etkileyip zaman ve para kazandırırken çalışanların geliştirilmesine ve motive olmasına da yardımcı olur.İyi delege edilmemiş işler ise kafa karışıklığı ve motivasyon düşüşü ile sonuçlanabilir.
Delege edilen işleri yapma sorumluluğu aktarılan kişiye geçmiş olsa da konu hakkında hesap verme sorumluluğu halen yöneticidedir.En önemli değişim, karar alma yetkinliğinin üstten asta doğru geçiyor olmasıdır.

İyi uygulanan delegasyon yöneticinin pek çok  işi zamanında sonuçlandırmasına ve işleri ekibine bırakarak güven duygusunu geliştirmesine yardımcı olurken, çalışanların yeteneklerini sergilemelerine, sorumluluk almalarına, alternatif fikir üretmelerine ve kendi kararlarını almalarına  zemin hazırlar.
İş yaşantım içinde delegasyon konusunda çoğu iyi örneğin yanında bir çok yanlış uygulamanın yapıldığını da gördüm.Yapılanların içinde benim için en belirgin iki yanlış ; yöneticinin yapmaktan kaçındığı işleri delege etmeye çalışması ve delege etmiş gibi gözükse bile tüm süreçlerde işin içine girerek kontrolü sağlamaya çalışması olmuştur. Maalesef bu yanlışlar işin başında hayal edilen faydaları getirmediği gibi pek çok sıkıntının oluşmasına neden olur.

Yöneticinin yapmaktan kaçtığı işi gözünün önünden uzaklaştırmak istemesi potansiyel olarak görev için doğru kişiyi seçememesine, delege ettiği kişinin ihtiyaçlarını görememesine, gereken desteği tam verememesine neden olabilir ki bu işin yapılamadığı gibi görev verilen kişinin de  mutsuz olmasına neden olur.

İkinci yapılan hata ise bana göre en sık yapılandır.Delegasyon yapmış gibi davranmak.İşin başında delege ederken bazı kilit adımlar doğru yapılmadığında Yönetici türlü gerekçelerle işe olur olmaz yerde müdahale etmeye başlar , her detayı öğrenmek ister.Genelde bunun arkasında yatan en büyük neden işlerin bitmeyeceğine dair KORKU/ENDİŞE olur. Bu endişelerin giderilmesi için yapılan müdaheleler eğer iyi yönetilmez ise yöneticinin ve çalışanın birbirine karşı güven duygusunun zedelenmesi ile sonuçlanabilir.

Delegasyonunuzu iyi yapabilmeniz ve sorunlarla karşılaşmamanız için aşağıda belirttiğim bazı noktalara dikkat etmeniz size yardımcı olacaktır.

• Başınızdan işi savmak için delegasyon yapmayın!İnandığınız, sorumluluğunu halen hissettiğiniz konuları delege edin.
• Her işi takip edemezsiniz ! Elemanlarınıza güvenin.Bırakın ve yapmalarına izin verin.
• Delegasyonu bir plan dahilinde yapın.Kime delege edeceksiniz, ne zaman, neden? planlayın.
• İşi yapabilecek olana verin.Önünüze gelene değil! Ekibinizdeki kişilerin yetkinliklerine göre işi delege edin.
• Görevi ve hedefleri netleştirin işin önemini ve beklentilerinizi net olarak paylaşın.Kilit başarı unsurlarını net açıklayın.
• Görevi gerçekleştirmek için ne gerekli? Destek veya eğitim ihtiyacı varsa anlayın ve verin.
• Zaman ve bitiş tarihi ile ilgili hemfikir kalın.Gelişmelerle ilgili arada özet bilgi alın.
• Delege ettiğiniz iş ile ilgili etkilenecek olan iş ortaklarınızı önceden bilgilendirin.Delege ettiğiniz kişiyi yalnız bırakmayın.
• Geri bildirim verin/alın!Ekibin eksikliklerini öğrenmeleri için fırsata çevirin.

“Muhteşem liderler işlerinin başında yok iken belli olur” derler.Bunun için kendinizi delegasyon konusunda geliştirin ve nasıl bir lider olduğunuzu bırakın ekipleriniz size göstersin.
Murat Bektaşlar